Al een week probeer ik te schrijven. Maak ik een beginnetje - en, stop: gebeurt het leven tussendoor. Probeer ik de draad op te pakken - en, stop: blijkt dat wat ik eerst vol enthousiasme naar buiten wilde brengen, me nu niets meer doet. De thema's van eergisteren veranderd. Streep erdoor dus maar. Opnieuw beginnen. Wat gisteren nog klopte voelt vandaag totaal niet relevant. Hier een experiment, schrijven vanuit de blokkade, vanuit mijn haptonomische winterslaap.
Niet meedoen
Wat dan wel relevant voelt op dit moment? Niets-doen. En dat is waar mijn schrijfproces wellicht schuurt. Want schrijven is creëren, doen. En het doen heb ik nu juist ruim een maand geleden met horten en stoten vaarwel moeten zeggen. Van weerbarstige, opstandige machinist van een op stoom zijnde trein, naar passant op een dobberend vlot. Ja, alsof het nooit anders is geweest, 'zit' ik inmiddels vele weken 'thuis'. Zonder mijn favoriete koffietent waar ik pre-Corona onderdeel van het meubilair was, zonder etentjes, zonder de bioscoop. En bovenal, zonder werk als haptotherapeut.
Het is niet alleen de flow van het niets-doen wat mijn schrijven in de weg zit. Ik bemerk ook een rem op het naar buiten brengen van mezelf, het zichtbaar zijn. Het meedoen aan de wereld. Ja, want 'doen' doe ik natuurlijk nog genoeg - ik lees, mediteer, eet, stretch, wandel, mijmer en adem - maar het is een introverter soort doen, op mezelf en mijn kleiner geworden wereld gericht in plaats van naar buiten toe. Meer een ontvangen dan uitdragen. Dit is blijkbaar wat stilstand en vertraging met mij doen. In tegenstelling tot mijn steeds creatiever wordende medemens, word ik van een lockdown alleen maar luier. En dat vind ik dan wel weer leuk om naar buiten te brengen. Want dan klopt 'ie weer met wie ik ben en waar ik zit in mijn proces. Ik zie mijn gemotiveerde medemens, die enthousiast en altruïstisch de social media bestormt, met een half oog aan en draai me nog eens om naar de zon en mijn kopje koffie.
Van moeten naar willen - je gevoelde behoeften
Niet-meedoen, liever lui dan moe, heeft natuurlijk ook zijn voordelen.
Zo geniet ik al weken van het lekkere weer en maak ik me noch zorgen om mijn toekomst, noch die van mijn praktijk. Ontspannen heet dat geloof ik.
Mijn conflict ontstond pas toen ik besloot de blog, die ik vanuit een eerdere behoefte begonnen was, af te moeten schrijven. Ja, toen moeten in beeld kwam, ging het mis.
We moeten ontspannen, creatief zijn, maatschappelijk betrokken, genoeg bewegen, ons aan de regels houden, social distancen, aardig zijn, mooi, knap, slim.. noem maar op. Moeten heeft een dwingende en doenerige energie en impliceert een zekere normering. Moeten staat dan ook vaak tegenover iets wat we niet mogen. Niet lui zijn en niets-doen in tijden van crisis bijvoorbeeld - check. Vaker van onszelf dan van de buitenwereld overigens.
Nou is doe-kracht natuurlijk onmisbaar voor een gezond(e) en uitgebalanceerd(e) leven / maatschappij en gaat van moeten vaak een heel gezonde motivatie uit.
Hoe kunnen we de vitaliserende kracht van moeten en doen dan toch op zo'n manier inzetten dat we er de sappige peren in plaats van de gestreste rotte appels van plukken? Dat kan door moeten om te vormen naar willen. De onderliggende druk weg te nemen en onszelf de vraag te stellen: welke behoefte ligt er ten grondslag aan mijn beoogde handelingen? Om contact te kunnen maken met die behoefte moeten (?) we - jawel - voelen. Zo kunnen we dichtbij onszelf blijven en onze handelingen eventueel bijstellen naar de gevoelde behoefte. Daarnaast zijn we zo vaak ook minder gevoelig voor de normerende vergelijkingen die onze innerlijke criticus met de buitenwereld trekt en waar we meestal niet erg van opknappen. Natuurlijk gaat de creatieve levensenergie niet stromen op het moment dat ik ga schrijven vanuit een mezelf opgelegde productiviteit, omdat op social media niemand lui lijkt en iedereen het vreselijk lijkt te vinden dat we niet kunnen werken, en dat sowieso beter staat op het CV van de De Geslaagde Mens. Maar.. ga ik schrijven vanuit mijn behoefte mezelf beter te leren kennen en begrijpen, deze gecompliceerde blokkade te onderzoeken, ja, dan komen de woorden wel. Dan schrijf ik vanuit mij, in plaats van voor de buitenwereld en mijn imago. Zo slaat de transformatie van moeten naar willen de brug tussen blokkade en inspiratie. En vormen onze gevoelde behoeften daarbij een innerlijk kompas, waarbij inspiratie ons de weg wijst naar onze authentieke koers.
Natuurlijke cycli
Kijken we naar de natuur, dan zien we dat ook juist de periodes van rust zo belangrijk zijn voor een gebalanceerd leven, voor herstel. Daar komt deze tijd van een gedwongen naar binnen keren, met minder externe prikkels, voor velen van ons als een cadeautje. Aan ons (mij) de taak die te kunnen ontvangen en weg blijven van al wat zogenaamd zou moeten.
Zoals in de natuur komt alles in cycli. Een boom staat niet het hele jaar in bloei. In ongeveer alles is die natuurlijke beweging te zien van actie en rust, open en sluiten, vernieuwing en erosie, aan- en uitstaan. Zo ook bij de mens. En als mensen lopen we niet gelijk in die processen, hebben we allemaal een andere balans. Waar je er bij de één een onsje af doet ontstaat er stilstand en bij de ander juist zuurstof voor meer vitaliteit. Dus zoals deze Corona-pauze mij de tijd biedt om in heerlijke luiheid te herstellen van een intensieve periode, zullen anderen in deze periode juist opbloeien.
Voor mezelf vertrouw ik erop dat mijn tijd van mee-doen en aan-staan zich als vanzelf weer aandient. Of dat nu is wanneer de overheid groen licht geeft, of vanuit een innerlijke onrust en drijfveer zodra de batterij is opgeladen. Ja, zoals ook de beer op gegeven moment uitgerust en hongerig zijn grot uitkomt, zo zal ook ik me weer een keer met het leven en de haptonomie gaan bemoeien. Tot die tijd draai ik me nog eens vol overgave om in mijn winterslaap, maak een paar rondjes door Waterland op mijn gele fiets, mijn favoriete album op repeat, stop een chocolaatje in m'n mond en rek me uit.
Ik zie jullie in de lente!